|
مقایسه تأثیر شناخت رفتاردرمانگری یکپارچه شده با ذهن آگاهی و مداخله مبتنی بر پذیرش و تعهد بر ادراک بیماری وپیروی از درمان در بیماران مبتلا به دیابت نوع دو
|
میترا فرشباف قاسمی فر   ، مرضیه علیوندی وفا* ، رقیه کیانی ، امیر پناه علی |
| گروه روانشناسی، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران. ، M.Alivand@iaut.ac.ir |
|
|
چکیده: (145 مشاهده) |
مقدمه: دیابت نوع ۲ به عنوان یک بیماری چالش‌برانگیز و چندوجهی، ارتباط نزدیکی با مشکلات سلامت روان دارد. پژوهش حاضر با هدف مقایسه تأثیر درمان شناختی رفتاری یکپارچه شده با ذهن آگاهی و مداخله مبتنی بر پذیرش و تعهد بر ادراک بیماری و پیروی از درمان در مبتلایان به دیابت نوع دو انجام شد.
روش کار: این مطالعه در قالب یک طرح نیمه تجربی با پیش آزمون- پس آزمون و پیگیری دو ماهه انجام شد. از بین بیماران مبتلا به دیابت نوع دو مراجعه‌کننده به انجمن دیابت شهر کرج در شش ماهه نخست سال 1403 با استفاده از روش نمونه‌گیری هدفمند 45 نفر انتخاب و به صورت تصادفی در در سه گروه مداخله ۱ (شناخت درمانی یکپارچه شده با ذهن آگاهی)، مداخله ۲ (درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد) و گروه کنترل گمارش شدند. مداخلههای شناخت درمانی یکپارچه شده با ذهن آگاهی و درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد در 8 جلسه آموزشی به صورت گروهی ارائه شدندmouseout="msoCommentHide('_com_1')" onmouseover="msoCommentShow('_anchor_1','_com_1')">[d1] . پرسشنامه کوتاه ادراک بیماری (BIPQ؛ برادبنت و همکاران،2006) و پرسشنامه پیروی از درمان (MMAS-8؛ موریسکی، 2008) در مراحل پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری، برای سه گروه اجرا و یافته‌های به دست آمده با استفاده از آزمون تحلیل واریانس آمیخته و آزمون تعقیبی بونفرنی در فضای نرم افزار SPSS27 مورد تجزیه‌وتحلیل قرار گرفت.
یافتهها: نتایج تحلیل‌های آماری چنین نشان داد که مداخلههای شناخت درمانی یکپارچه شده با ذهن آگاهی و درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد تأثیرات معناداری بر بهبود ادراک بیماری و پیروی از درمان در مبتلایان به دیابت نوع دو داشته و این بهبودها در طی یک پیگیری دو ماهه پابرجا بوده است. افزون بر این، پیرو نتایج آزمون تعقیبی بونفرنی دو مداخله شناخت درمانی یکپارچه شده با ذهن آگاهی و درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد تأثیر یکسانی بر ارتقاء سطح ادراک بیماری و پیروی از درمان در بیماران مبتلا به دیابت نوع دو نشان دادند و تفاوت معناداری بین اثربخشی دو مداخله بر کارکردهای روان شناختی مشاهده نشد.
نتیجه گیری: نتایج این مطالعه بر اهمیت استفاده از درمان شناختی رفتاری یکپارچه شده با ذهن آگاهی و مداخله مبتنی بر پذیرش و تعهد در جهت ارتقاء سطح توانمندیهای روان شناختی مبتلایان به دیابت نوع دو در ایران تأکید دارد. ازاین‌رو، متخصصین، پژوهشگران و درمان گران این حوزه می‌توانند از این مداخلهها به‌عنوان گزینههای مؤثر درمانی و مبتنی بر شواهد پژوهشی جهت بهبود کارکردهای روان شناختی بیماران مبتلا به دیابت نوع دو در کنار درمانهای پزشکی و دارویی آنها بهره لازم را ببرند.
|
|
| واژه‌های کلیدی: ادراک بیماری، پیروی از درمان، شناخت درمانی یکپارچه شده با ذهن آگاهی، دیابت نوع دو، درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد. |
|
|
متن کامل [PDF 387 kb]
(21 دریافت)
|
نوع مطالعه: روانپرستاری و پرستاری بهداشت روانی |
موضوع مقاله:
علوم رفتاری و روانی(روانشناسی، مددکاری و...)
دریافت: 1404/4/16 | پذیرش: 1404/5/19 | انتشار: 1404/5/10
|
|
|
|
|
|
|
| ارسال پیام به نویسنده مسئول |
|
|
|
| ارسال نظر درباره این مقاله |
|
|
|
