استادیار گروه روانشناسی سلامت ، fa_meschi@yahoo.com
چکیده: (128 مشاهده)
مقدمه: زنان وابسته به مواد مخدر برای دریافت خدمات درمانی با مشکلات بیشتری مواجه هستند و استفاده از مداخلات روانشناختی برای بهبود مهارتهای مورد نیاز برای ترک مصرف مواد در این قشر از افراد جامعه مغفول مانده است. روش : روش پژوهش نیمه تجربی از نوع پیش آزمون – پس آزمون – پیگیری با گروه کنترل بود. جامعه آماری در برگیرنده کلیه زنان وابسته به مواد مخدر شهر تهران در سال 1403 بود. با روش نمونهگیری هدفمند 30 نفر انتخاب شدند و به تصادف در دو گروه طرحواره درمانی و کنترل اختصاص یافتند. طرحواره درمانی در 20 جلسه بر اساس پروتکل یانگ و همکاران (2003) و یانگ و کلوسکو (2003) برگزار شد. برای گردآوری دادهها ازمقیاس نظامهای مغزی- رفتاری (BIS/BAS) کارور و وایت (1994)، مقیاس دشوای در تنظیم هیجان (DERS) گراتز و رومر (2004) و مقیاس خودکارآمدی ترک اعتیاد (DASES) مارتین (1995) استفاده شد. تحلیل دادهها با استفاده از نرمافزار SPSS.v24و آزمون تحلیل واریانس با اندازهگیری مکرر و آزمون تعقیبی بونفرونی انجام شد. یافته ها: نتایج نشان داد طرحواره درمانی بر نمره کلی نظام مغزی – رفتاری و مؤلفههای بازداری رفتاری و فعالسازی رفتاری اثربخش است و نتایج به دست آمده تا مرحله پیگیری پایدار میباشد. همچنین، اثربخشی طرحواره درمانی بر نمره کلی بدتنظیمی هیجانی و مؤلفههای عدم پذیرش، اهداف، آگاهی و راهبردها معنادار شد و این اثربخشی تا مرحله پیگیری پایدار بود. علاوه بر این، طرحواره درمانی بر نمره کلی خودکارآمدی ترک مصرف مواد و مؤلفههای حل مسئله، تصمیمگیری، ارتباط و ابراز وجود اثربخش بود و اثر آن تا مرحله پیگیری تداوم داشت. نتیجه گیری: با توجه به نتایج به دست آمده، استفاده از طرحواره درمانی به عنوان مداخله مکمل همراه با سایر اقدامات درمانی جهت بهبود نظام های مغزی-رفتاری، بدتنظیمی هیجانی و خودکارآمدی ترک در زنان وابسته به مواد مخدر توصیه میشود.
Ismaeil Farahani T, Meschi F, Liyaghat R. Effectiveness of schema therapy on brain-behavioral systems, emotional dysregulation and abstinence self-efficacy among women. IJNR 2024; 19 (5) :96-111 URL: http://ijnr.ir/article-1-2946-fa.html
اسمعیل فراهانی تامیلا، مس چی فرحناز، لیاقت ریتا. اثربخشی طرحواره درمانی بر نظام های مغزی-رفتاری، بدتنظیمی هیجانی و خودکارآمدی ترک مواد مخدر در زنان. نشریه پژوهش پرستاری ایران. 1403; 19 (5) :96-111