بررسی میزان و نوع اشتباهات دارویی پرسنل پرستاری شاغل در مراکز آموزشی درمانی شهر سنندج

سوسن پنجوینی

چکیده

مقدمه: یکی از پایه‌های اساسی در عملکرد پرستاری، دادن دارو به بیمار است که مستلزم مهارت، تکنیک، توجه و رسیدگی به مددجو می‌باشد. از طرفی هم اشتباهات دارویی می‌توانند اشکالات جدی در کار پرستاران ایجاد و بیماران را در معرض خطرات قابل پیشگیری قرار دهند. این مطالعه با هدف تعیین میزان و نوع اشتباهات دارویی در روش‌های تزریق وریدی، عضلانی و خوراکی در پرسنل پرستاری شهر سنندج انجام شد.

مواد و روش کار: این مطالعه از نوع توصیفی تحلیلی مقطعی بوده و جامعه آماری شامل کلیه پرسنل پرستاری بخش‌های مختلف مراکز درمانی شهر سنندج بود. نمونه مورد پژوهش 104 نفر بودند که به صورت سرشماری انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده‌ها پرسشنامه‌ای بود که توسط پرسشگران در ساعات دادن دارو، تکمیل شده و روز بعد توسط پژوهش گر، موارد اشتباه از آن استخراج شد. در نهایت داده‌ها در نرم افزار SPSS win تجزیه و تحلیل گردید.

 یافته‌ها: یافته‌ها نشان داد که اکثریت واحدها زن، بهیار، در گروه سنی 39-30 سال، سابقه کار بیش از 10 سال، اکثریت آنان شب کار و در بیشتر شیفت‌ها بیش از 20 بیمار و حداقل یک بیمار بدحال داشتند. در اکثر ساعات دارو دادن، بیش از 30 قلم دارو به بیماران داده می‌‌شد. یافته‌ها هم چنین نشان داد که اکثر اشتباهات دارویی در روش‌های وریدی، عضلانی و خوراکی به صورت حذف دارو و سپس دوزاژ اشتباه دارو بوده است. آزمون آماری مجذور کای (2) ارتباط معناداری را بین اشتباه در تجویز دارو به روش وریدی با جنس، اشتباه تجویز دارو در روش وریدی و خوراکی با سمت (به تفکیک)، روش تجویز خوراکی با تعداد بیمار، روش تجویز وریدی و خوراکی دارو با داشتن بیمار بدحال (به تفکیک) نشان داد.

 بحث و نتیجه‌گیری: بر اساس یافته‌های این مطالعه کل اشتباهات دارویی 7/16% و اکثر اشتباهات مربوط به حذف دارو و دوزاژ نابجا بوده است. افزایش تعداد بیمار و وجود بیمار بدحال نیز در افزایش تعداد اشتباهات نقش داشته که این مراتب، ضرورت توجه بیشتر مدیران پرستاران را به برگزاری کلاس‌های آموزشی و آزمون‌های سالانه دارویی برای پرستاران و نیز تناسب بین تعداد بیمار و تعداد پرسنل مطرح می‌سازد.

 واژه‌های کلیدی: اشتباهات دارویی، پرستاری، مراقبت، مدیریت