مقدمه: کبودی و درد از شایعترین عوارض ناشی از تزریق زیرجلدی هپارین میباشد که موجب محدود کردن ناحیه تزریق، اضطراب، اختلال در تصویر ذهنی از خود، امتناع از درمان و کاهش اعتماد بیمار نسبت به عملکرد پرستار میشود. هدف از مطالعه حاضر مقایسه تأثیر قفل هوا و طول مدت تزریق بر میزان کبودی و شدت درد ناشی از تزریق هپارین زیرجلدی است.
روش: این مطالعه نیمه تجربی برروی 35 بیمار تحت درمان با هپارین زیرجلدی، بستری در بخشهای ICU، اورژانس و داخلی قلب مرکز آموزشی درمانی امام خمینی تهران انجام شد که به روش نمونهگیری مبتنی بر هدف انتخاب شدند. برای هر بیمار دو تزریق 10 ثانیهای بدون استفاده از قفل هوا (روش معمول) و 30 ثانیهای به همراه استفاده از قفل هوا (روش مورد مطالعه) در ناحیه شکم در سمت راست یا چپ به صورت تصادفی انجام گردید. فاصله دو تزریق 12 ساعت بود و میزان کبودی 24 و 48 ساعت بعد از تزریق با استفاده از خطکش پلاستیکی و شدت درد بلافاصله و 24 ساعت بعد از تزریق با استفاده از معیار VAS اندازهگیری شدند.
یافتهها: اندازه کبودیهای ایجاد شده ناشی از تزریقات به روش مورد مطالعه، به طور معناداری کمتر از اندازه کبودیهای ایجاد شده به دنبال انجام تزریق به روش معمول بود (001/0p<). میانگین اندازه کبودی در روش معمول در 24 و 48 ساعت بعد از تزریق هپارین زیرجلدی به ترتیب 791/1 و 817/1 سانتیمتر و میانگین آن در روش مورد مطالعه به ترتیب 737/0 و 854/0 سانتیمتر بود. شدت درد نیز بلافاصله بعد از تزریق در روش مورد مطالعه کمتر از تزریق به روش معمول بود (004/0p<) اما شدت درد در دو روش معمول و مورد مطالعه 24 ساعت بعد از تزریق اگرچه میانگین درد در روش معمول (8/0) بیشتر از روش مورد مطالعه بود (54/0) اما این تفاوت معنادار نبود (203/0=p).
نتیجهگیری: با توجه به کاهش چشمگیر اندازه کبودی و شدت درد ناشی از تزریق زیرجلدی هپارین به دنبال افزایش مدت زمان تزریق و استفاده از قفل هوا، به منظور ارتقاء کیفیت مراقبتی و به حداقل رساندن تجربیات ناخوشایند و استرسزای بیماران، افزایش طول مدت زمان تزریق به 30 ثانیه و استفاده از قفل هوا در تزریق زیرجلدی هپارین توصیه میشود.
Fathi R, Imanipour M, Pasheypoor S, Nikbakht Nasrabadi A. Effect of simultaneous use of air lock and injection duration on ecchymosis extension and pain intensity associated with subcutaneous heparin injection. IJNR 2014; 9 (3) :62-67 URL: http://ijnr.ir/article-1-1398-fa.html
فتحی رضا، ایمانیپور معصومه، پاشاییپور شهزاد، نیکبخت نصرآبادی علیرضا. تأثیر استفاده همزمان قفل هوا و طول مدت تزریق برروی شدت درد و میزان کبودی ناشی از تزریق زیرجلدی هپارین. نشریه پژوهش پرستاری ایران. 1393; 9 (3) :62-67