دانشگاه علوم پزشکی ایران، تهران، ایران ، p.bozorgzad@yahoo.com
چکیده: (3746 مشاهده)
مقدمه: درک تجربیات افراد و شناخت دنیای آنان مهمترین هدف مطالعات کیفی است. در همین راستا دغدغه اعتماد به اطلاعاتی که منجر به ساختن معنا میشوند، همواره مورد توجه بوده است و روشهای متعددی نیز در این مورد مطرح شده است. بازتابندگی و یا بازاندیشی، از جمله مهمترین و تکنیکیترین این روشهاست. لذا این مطالعه با هدف تشریح مفهوم بازتابندگی و ابعاد آن و چگونگی بکارگیری آن در تحقیقات کیفی اسنجام گرفت.
روش کار: مطالعه حاضر یک مطالعه مروری نظامند است. به منظور دستیابی به متون مورد نظر، واژههای "تحقیق کیفی"، "بازتابندگی"، "بازتاب" "بازاندیشی"، "پارادایم تفسیری" در پایگاههای جستجوی الکترونیکی Science Direct، Science Direct، Medline Cinahl، Ovid، Google Scholar، PubMed و Magiran و دستی با کلید واژههای فارسی و انگلیسی به صورت مستقل و در ترکیب با هم بدون محدودیت زمانی مورد جستجو قرار گرفتند. پس از اعمال معیارهای ورود (وجود کلید واژههای یاد شده در عنوان یا کلید واژههای مقاله مورد نظر) و خروج (زبانی غیر از فارسی و انگلیسی، تکراری بودن، عدم ارتباط با هدف مطالعه و عدم دسترسی به تمام متن مقاله) 16 مقاله و کتاب مرتبط با موضوع انتخاب شد و دادههای مورد نظر استخراج گردید. دادهها توسط دو نفر از پژوهشگران استخراج و توسط دو تن دیگر مجدداً بازنگری شدند.
یافتهها: یافتههای حاضر حاصل مطالعه 12 مقاله و 4 کتاب (به زبان انگلیسی) مرتبط با موضوع میباشند. از منظر اتیمولوژی بازتابندگی به معنای برگشتن به خود، خویشتن نگری رادیکال است. این مفهوم تفسیر کننده هستی شناسی تفسیرگرایانه است و به همین دلیل ابزاری با ارزش جهت آزمون تأثیر موقعیت، دیدگاه و حضور محقق در عرصه تحقیقات کیفی است که در کنار معتبرسازی یافتههای تحقیق، ذهن و روح محقق را نیز برای انجام تحقیق کیفی آماده میسازد.
نتیجه گیری: بازتابندگی علاوه بر یک مفهوم، یک فرآیند نیز هست که با نگاهی نقادانه به محقق و روند تحقیق، اعتبار آنها را محک می زند. این انتقاد تنها خارجی نبوده و از طریق خوانندگان تحقیق صورت نمیگیرد، بلکه از درون محقق نشات میگیرد و تفاسیر وی از زندگی و تجربیاتش در مواجهه با وقایع، را شکل میدهد.
Poortaghi S, Raiesifar A, Bozorgzad P, Raiesifar Z, Teymuri E, Saraee S. Reflexivity and Its Application in Qualitative Researches: A Narrative Review. IJNR 2019; 13 (5) :46-51 URL: http://ijnr.ir/article-1-2036-fa.html
پورتقی سریه، رئیسی فر افسانه، بزرگزاد پریسا، رئیسی فر زینب، تیموری عرفان، سرایی شکیب. بازتابندگی و بکارگیری آن در تحقیقات کیفی: یک مطالعه مروری. نشریه پژوهش پرستاری ایران. 1397; 13 (5) :46-51