|
اثربخشی درمان شناختی مبتنی بر ذهن‌آگاهی بر پذیرش و عمل در بیماران مبتلا به دیابت نوع دو
|
تینا کرباسی   ، محمدرضا خدابخش* ، زهرا باقرزاده گلمکانی |
| گروه روانشناسی، واحد نیشابور، دانشگاه آزاد اسلامی، نیشابور، ایران ، Khodabakhsh@iau.ac.ir |
|
|
چکیده: (19 مشاهده) |
مقدمه: دیابت نوع دو یکی از شایع‌ترین بیماری‌های مزمن با پیامدهای جسمی و روانی گسترده است که مدیریت مؤثر آن نیازمند پایبندی به رفتارهای خودمراقبتی است. در این میان، پذیرش بیماری و عمل متعهدانه نقش کلیدی در کنترل قند خون و پیشگیری از عوارض دارد. درمان شناختی مبتنی بر ذهن‌آگاهی به‌عنوان یک رویکرد نسل سوم روان‌درمانی، می‌تواند با افزایش توانایی بیماران در پذیرش و پایبندی به رفتارهای سالم، آنان را در مدیریت بهتر بیماری یاری کند. هدف پژوهش حاضر تعیین اثربخشی درمان شناختی مبتنی بر ذهن‌آگاهی بر پذیرش و عمل در بیماران مبتلا به دیابت نوع دو بود.
روش کار: این پژوهش نیمه تجربی[d1] با طرح پیش‌آزمون ـ پس‌آزمون با گروه کنترل و پیگیری دو ماهه بود. جامعه آماری شامل بیماران دیابت نوع دو مراجعه‌کننده به کلینیک دیابت پارسیان مشهد در تابستان ۱۴۰۳ بود. از میان آنان، ۲۸ نفر انتخاب شدند که با ریزش نمونه، داده‌های ۲۴ نفر تحلیل شد (۱۲ نفر در گروه آزمون و ۱۲ نفر در گروه کنترل). گروه آزمون[d2] طی هشت جلسه ۹۰ دقیقه‌ای تحت درمان شناختی مبتنی بر ذهن‌آگاهی قرار گرفت. ابزار پژوهش پرسشنامه پذیرش و عمل تجدیدنظر شده (بوند و همکاران، ۲۰۱۱) بود. داده‌ها با آزمون تحلیل واریانس با اندازه‌گیری مکرر در نرم افزار SPSS_21 تحلیل شدند.
یافته‌ها: نتایج نشان داد بین دو گروه در مراحل پس‌آزمون و پیگیری، تفاوت معناداری در پذیرش و عمل وجود داشت (05/0>p). نمرات گروه آزمون در پذیرش و عمل از پیش‌آزمون به پس‌آزمون و پیگیری افزایش یافت و اثر درمان در مرحله پیگیری پایدار ماند. اندازه اثرها نیز نشان داد بخش قابل‌توجهی از تغییرات ناشی از مداخله بود.
نتیجه‌گیری: درمان شناختی مبتنی بر ذهن‌آگاهی در بهبود پذیرش و عمل بیماران مبتلا به دیابت نوع دو اثربخش بود و این اثربخشی در پیگیری دو ماهه نیز پایدار ماند. یافته‌ها نشان می‌دهد این رویکرد می‌تواند به‌عنوان یک مداخله روان‌شناختی مکمل در برنامه‌های مدیریت دیابت مورد استفاده قرار گیرد و با ارتقای پذیرش بیماری و افزایش رفتارهای خودمراقبتی، کیفیت زندگی بیماران را بهبود بخشد.
|
|
| واژه‌های کلیدی: دیابت نوع دو، درمان شناختی مبتنی بر ذهن‌آگاهی، پذیرش بیماری، عمل به دیابت |
|
|
|
نوع مطالعه: روانپرستاری و پرستاری بهداشت روانی |
موضوع مقاله:
علوم رفتاری و روانی(روانشناسی، مددکاری و...)
دریافت: 1404/7/1 | پذیرش: 1404/7/13 | انتشار: 1404/7/10
|
|
|
|
|
|
|
| ارسال پیام به نویسنده مسئول |
|
|
|
| ارسال نظر درباره این مقاله |
|
|
|
