مقدمه: بروز تب در بخش مراقبت ویژه 50-25 درصد گزارش شده. پایین آوردن کنترل شده دمای بدن در کاهش مرگ و میر بیماران مؤثر است. کاهش دمای بدن همیشه خالی از خطر نیست بنابراین تحقیق برای شناسایی روشی ایمن ضروری میباشد.
روش: این پژوهش یک کارآزمایی بالینی تصادفی به روش طراحی فاکتوریل است. جامعه آماری شامل بیماران بستری در بخش مراقبت های ویژه مراکز آموزشی درمانی وابسته به دانشگاه علوم پزشکی قزوین بود. 72 نمونه به روش نمونه گیری آسان انتخاب و با تخصیص تصادفی به چهار گروه شاهد، پاشویه، جریان هوا و ترکیبی تقسیم شدند. نتایج مداخلات در چک لیست پژوهشگر ساخته ثبت شد. داده ها با استفاده از آنالیز واریانس برای اندازه گیری تکراری همراه عامل بین گروهی و تحلیل بقا به روش کاپلان مایر تجزیه و تحلیل شدند و اثر تعاملی دو روش پاشویه و جریان هوا با استفاده از آزمون آنالیز واریانس دو طرفه سنجیده شد. سطح معناداری آماری 05/0 در نظر گرفته شد.
یافته ها: میانگین دمای بدن در گروه شاهد پس از چهار ساعت مداخله 17/0±52/38 درجه سانتی گراد، در گروه پاشویه میانگین 11/0±83/37، در گروه جریان هوا میانگین 46/0±50/37 درگروه ترکیبی میانگین 11/0±82/36 بود (P<0/001). بر اساس نتایج آزمون آنالیز واریانس دو طرفه هر یک از عوامل جریان هوا و پاشویه به تنهایی مؤثرتر از روش دارویی بودند و بین دو روش فوق اثر تعاملی معناداری مشاهده نگردید (P=0/7).
نتیجه گیری: روش ترکیبی دمای بدن بیماران را با سرعت بیشتر و نوسان کمتر کاهش داد. در نتیجه زمان رسیدن به دمای مطلوب در بیمارانی که تحت درمان با روش ترکیبی بودند قابل پیش بینی تر از سایر روشها بود.
Zeighami R, Haghi M, Bijani B, Alipour M, Kaboudi B, Haghi M. A comparison between cold water sponging and fanning in reducing fever in intensive care unit inpatients : a factorial design. IJNR 2015; 10 (3) :100-107 URL: http://ijnr.ir/article-1-1570-fa.html
ضیغمی رضا، حقی مرجان، بیژنی بهزاد، علیپور محمود، کبودی بیژن، حقی مریم. مقایسه تأثیر جریان هوا و پاشویه بر کاهش تب بیماران بخش مراقبتهای ویژه در یک طراحی فاکتوریل. نشریه پژوهش پرستاری ایران. 1394; 10 (3) :100-107