دانشکده علوم پزشکی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران ، a.sadooghi@modares.ac.ir
چکیده: (22 مشاهده)
مقدمه: افزایش جمعیت سالمندان در ایران، ضرورت توجه به سلامت و بهزیستی آنان را برجسته میسازد. خودمراقبتی نقش مهمی در حفظ سلامت سالمندان ایفا میکند و خودمراقبتی معنوی یکی از ابعاد اساسی آن به شمار میرود. این مطالعه با هدف بررسی تأثیر یک برنامهئ ساختاریافته خودمراقبتی معنوی بر شادکامی سالمندان ایرانی انجام شده است. روشکار: این پژوهش از نوع تجربی با طرح پیشآزمون–پسآزمون–پیگیری بوده که در سال 1403 بر روی ۷۰ سالمند ۶۰ سال و بالاترِ مراجعهکننده به دو سرای محله در شهر تهران انجام شد. سرای محلههای امیرآباد و فاطمی واقع در منطقه ۶ شهر تهران انتخاب شدند؛ بهطوری که سرای محله امیرآباد بهصورت تصادفی در گروه مداخله و سرای محله فاطمی در گروه کنترل قرار گرفت. در هر سرای محله، ۳۵ سالمند واجد شرایط به روش تصادفی انتخاب شدند. گروه مداخله برنامه آموزش خودمراقبتی معنوی را به مدت شش هفته و در قالب شش جلسه آموزشی با محورهای قدردانی، دعا، مدیریت استرس و مشارکت اجتماعی دریافت کرد. پیگیری شرکتکنندگان از طریق پیامرسان واتساپ انجام شد. گروه کنترل هیچگونه مداخلهای دریافت نکرد. شادکامی سالمندان با استفاده از پرسشنامه شادکامی آکسفورد در سه مرحله پیش از مداخله، بلافاصله پس از مداخله و دو ماه پس از آن سنجیده شد. دادهها با استفاده از تحلیل واریانس با اندازهگیری مکرر و اعمال اصلاح بونفرونی در نرمافزار SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافتهها: دو گروه از نظر متغیرهای پایه پیش از آغاز مطالعه همگن بودند. نتایج نشان داد که نمرهٔ شادکامی در گروه مداخله در مقایسه با گروه کنترل بهطور معناداری افزایش یافت (اختلاف میانگین تعدیل شده = 445/8 ، سطح معنیداری = 003/0 ) میانگین نمرات شادکامی در گروه مداخله از 22/1 به 53/1 افزایش یافت، در حالی که این نمرات در گروه کنترل بدون تغییر قابل توجه باقی ماند یا کاهش نشان داد. همچنین اثر تعاملی قوی زمان×گروه (سطح معنیداری < 001/0 ) بیانگر پایداری اثر مداخله در طول زمان بود. به نظر میرسد رویکرد چندبعدی این برنامه، با تمرکز بر بهزیستی هیجانی و اجتماعی، نقش مؤثری در بهبود شادکامی سالمندان داشته باشد. نتیجهگیری: یافتههای حاصل از این مطالعه نشان داد که میانگین نمره شادکامی در سالمندان قبل از دوره خودمراقبتی و بعد از دوره خودمراقبتی بین گروه کنترل و گروه آزمون تفاوت معنادار دارند. به عبارت دیگر، هم تغییرات کلی در طول زمان معنادار بوده و هم نحوه تغییر در گروههای مختلف معنادار بوده است.
RashidiKarsalary H, Sadooghiasl A, RAsekhi A. The Effectiveness of Spiritual Self-Care Education on the Happiness of Iranian Older Adults: An Experimental Study. IJNR 2025; 20 (5) URL: http://ijnr.ir/article-1-3072-fa.html
رشیدی کارسالاری حسین، صدوقی اصل افسانه، راسخی علی اکبر. اثربخشی آموزش خودمراقبتی معنوی بر شادکامی سالمندان ایرانی: یک مطالعهتجربی. نشریه پژوهش پرستاری ایران. 1404; 20 (5)