دانشگاه آزاد اسلامی واحد نجف آباد ، azar_mehrdad@yahoo.com
چکیده: (157 مشاهده)
چکیده: بیماران تحت درمان با همودیالیز, به علت درمان های دارویی متعدد و مشکلات گوناگون با عوارض متفاوتی مواجه میشوند. یک دسته از این عوارض اختلالات استرس، افسردگی و اضطراب است و یکی از روشهای کاهش این عوارض در بیماران تحت همودیالیز افزایش خودمراقبتی بیماران است. مدلهای مختلفی برای افزایش خود مراقبتی بیماران معرفی شده است که یکی از این مدلها مدل پنج آ است. لذا مطالعه حاضر با هدف بررسی تاثیر برنامه خود مدیریتی بر اساس مدل پرستاری پنج- آ در میزان استرس، افسردگی و اضطراب بیماران تحت همودیالیز بیمارستان شهدای محمودآباد مازندران در سال1403 انجام شده است.
روش کار: مطالعه حاضر یک مطالعه نیمه تجربی دو گروهی قبل و بعد است که روی 30 نفر از بیماران در دسترس تحت همودیالیز بالای 18 سال مراجعه کننده به بخش همودیالیز بیمارستان شهدای محمودآباد مازندران در سال 1403 که بر اساس تقسیم بلوکی روزهای زوج و فرد ( با در نظر گرفتن تعطیلی روزهای جمعه) به دو گروه تقسیم شدند، انجام گردید. برای انجام این مطالعه بیماران در گروه مداخله برای مدت دوازده هفته طی پنج مرحله طبق اهداف مطالعه و بر اساس مدل پنج آ تحت آموزش حضوری در سالن انتظار بخش دیالیز قرار گرفتند. ابزار گرد آوری داده ها شامل دو بخش پرسشنامه مشخصات دموگرافیک و پرسشنامه DASS-21 بود. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آمار توصیفی و آزمون های آماری تی مستقل، تی زوجی، کای اسکوئر و آنکووا با استفاده از نرم افزار S.P.S.S نسخه 20 استفاده گردید.
یافتهها: یافته های مطالعه حاضر نشان داد که قبل از آموزش در گروه مداخله میانگین نمره استرس ( 2.39± 14.00)، اضطراب( (2.58 ± 12.66) و افسردگی(2.60±15.06) و در گروه کنترل میانگین نمره استرس ( 1.76± 14.53)، اضطراب( (2.22 ± 11.33) و افسردگی(2.32±16.53) بود و بین دو گروه مورد مطالعه تفاوت آماری معنی داری وجود نداشت(p<0.001)، اما پس از اتمام آموزش در گروه مداخله میانگین نمره استرس ( 1.59± 9.86)، اضطراب( (1.66 ± 9.06) و افسردگی(1.51±10.00) و در گروه کنترل میانگین نمره استرس ( 1.21± 13.56)، اضطراب( (2.13 ± 12.00) و افسردگی(2.91±16.26) بود که بین دو گروه مورد مطالعه تفاوت آماری معنی داری وجود داشت و این اختلاف از نظر آماری معنی دار بود (p<0.001).
نتیجه گیری: نتایج مطالعه حاضر نشان داد که اجرای برنامه خود مراقبتی مبتنی بر مدل پنج- آ میتواند نمره استرس و اضطراب و افسردگی بیماران تحت همودیالیز را کاهش دهد. بنابراین به نظر می رسد به کار گیری مدل پنج-آ در سیستم سلامت به عنوان یک مداخله مؤثر، سریع، در دسترس و آسان می تواند در سلامت مددجویان، به ویژه سالمندان مؤثر باشد.
Kazemi S F, Azarbarzin M, Amini R. Investigating the effect of the self-management program based on the 5-A model on the level of stress, depression and anxiety of patients undergoing hemodialysis in Mahmoudabad Shahada Hospital, Mazandaran in 2024. IJNR 2025; 20 (2) :101-112 URL: http://ijnr.ir/article-1-3012-fa.html
کاظمی سیده فاطمه، آذربرزین مهرداد، امینی راضیه. بررسی تاثیر برنامه خود مدیریتی بر اساس مدل پنج- آ در میزان استرس، افسردگی و اضطراب بیماران تحت همودیالیز بیمارستان شهدای محمودآباد مازندران در سال1403. نشریه پژوهش پرستاری ایران. 1404; 20 (2) :101-112