گروه روانشناسی، واحد رودهن، دانشگاه آزاد اسلامی، رودهن، ایران. ، fariba_66@yahoo.com
چکیده: (15 مشاهده)
مقدمه: دردهای نوروپاتیک نوعی از دردهای مزمن است که در اثر آسیب یا اختلال عملکرد در سیستم عصبی محیطی یا مرکزی ایجاد میشود. هدف پژوهش حاضر بررسی نقش شدت درد در کیفیت خودمراقبتی مبتلایان به دیابت نوع دو دارای دردهای نوروپاتیک با میانجی گری ادراک بیماری میباشد.
روش کار: روش پژوهش، توصیفی و از نوع طرح های همبستگی با روش مدل یابی معادلات ساختاری است. جامعه آماری پژوهش حاضر، شامل کلیه مبتلایان به دیابت نوع دو دارای دردهای نوروپاتیک استان یزد بود که در پاییز 1403 عضو انجمن دیابت یزد بودند و یا به درمانگاه ها و مطب های پزشکان متخصص مراجعه کرده بودند. نمونه پژوهش شامل 300 بیمار مبتلا به دیابت بود که بهصورت هدفمند انتخاب شدند. ابزار گردآوری دادهها پرسشنامه خودمراقبتی دیابت حمدزاده و همکاران (1391)، پرسشنامه درد مکگیل (1997) و پرسشنامه ادراک بیماری (2006) بود. در تجزیه و تحلیل داده ها علاوه بر محاسبه شاخص های توصیفی (شامل محاسبه جداول توزیع فراوانی، درصدها، شاخص های گرایش مرکزی و پراکندگی نظیر میانگین و انحراف معیار) به محاسبه شاخص های استنباطی اقدام شد و برای مدل پیشنهادی شاخص های برازش و ضرایب مسیر استخراج شد.
یافتهها: نتایج آزمون آماری نشان داد شدت درد بر رفتارهای خودمراقبتی بیماران مبتلا به دیابت دارای دردهای نوروپاتیک اثر مستقیم معنادار دارد (p<0.05). همچنین ادراک بیماری نقش میانجی معناداری در رابطه بین شدت درد با کیفیت خودمراقبتی مبتلایان به دیابت نوع دو دارای دردهای نوروپاتیک دارد (p<0.05).
نتیجهگیری: براساس یافتههای پژوهش حاضر میتوان نتیجه گرفت که علاوه بر توجه به مدیریت شدت درد، تقویت ادراک بیماری نیز میتواند راهبردی مؤثر برای ارتقای کیفیت خودمراقبتی در این بیماران باشد.
Bashardoust Tajali F, babakhani N. The Mediating Role of Illness Perception in the Relationship Between Pain Intensity and Self-Care Behaviors in Patients with Diabetes and Neuropathic Pain. IJNR 2025; 20 (4) URL: http://ijnr.ir/article-1-3029-fa.html
وکیلی آتنا، بشردوست تجلی فریبا، باباخانی نرگس. نقش واسطهای ادراک بیماری در رابطه میان شدت درد و رفتارهای خودمراقبتی در بیماران مبتلا به دیابت دارای دردهای نوروپاتیک. نشریه پژوهش پرستاری ایران. 1404; 20 (4)